نکات خلاصه شده درس بیماری های ماهی

 

نکات خلاصه شده درس بیماری های ماهی

1. بیماری یک پدیده غیر عادی است که بوسیله اثرات سوء پاره ای از موجودات زنده و غیر زندهدر آبزیان خارج از شرایط متعارف به وجود می آید .

 

2. در بیماریهای آبزیان ۳ عامل میزبان ، محیط زیست و عامل بیماریزا موثر است .

 

3. در ph پائین ماهی غذای موجود را از راه آبششها دفع می کند .

 

4. فلزات سنگین ترشحات موکوسی پوست را افزایش داده و باعث انعقاد پروتئینها میشود .

 

5. حالت flushing در ماهی در اثر تک یاخته ها ، بیماریهای باکتریائی ، پارازیتهای کرمی و بیماریهای ویروسی به وجود می آید .

 

6. شنای عمودی در ماهی در اثر آفلاتوکسین ، عوامل مسموم کننده شیمیائی ، بوتولیسم و بیماریهای باکتریائی و ویروسی به وجود می آید .

 

7. تجمع ماهی در کف استخر بیشتر در بعلت مشکل آب ، انگلهای تک یاخته و پر یاخته می باشد .

 

8. سیکلوپس ، گامبوزیا ، آپوس و آسلوس به ترتیب با تغذیه از انگل مژ دار ایک ، آرگولوس ، نوزاد دیپلوستوموم ، اسپور قارچ ساپرولگنیا این عوامل بیماری را کنترل می کنند .

 

9. انگل هگزامیتا :۸ تاژک دارد ، مولد بیماری هگزامتیازیس ، خاص ماهیان سردابی ، انگل همزیست با ماهی ، تک میزبانه داخلی و بیشتر در روده مستقر است ، ماهی مبتلا به کنار استخر می رود ، تعدل ندارد flashing دارد ، حرکات لغزشی ، روده زرد رنگ و پرخون ، در تابستان از راه دهان ، مخرج و هاگ منتشر می شود با مسهل ها ( استفراغ آور ) مانند سولفات منیزیم ، کالومل و نیترامین قابل درمان است .

 

۱۰٫ایکتیوبودا ( نکاتریکس ، پیریفورمیس ) : انگل کوچک در حد گلبول خون ، دارای هسته ، یک جفت تاژک کوتاه برای تغذیه و یک جفت تاژک بلند برای چسبیدن به میزبان ، انگل دوران اولیه تغذیه ، در صورت ضعف ماهی فعال می شود ، ماهی بیمار دارای رنگ کبود ، ریزش فلسها ، ترشح زیاد موکوس و تغییرات تنفسی می باشد ، flashing دارد. برای شناسائی از لام مرطوب در زیر نور کم استفاده می کنیم ، برای درمان از سولفات مس و فرمالین می توان استفاده کرد .

 

11. کریپتوبیا ( تریپانوپلاسما ) : انگل بافت خون ، دوکی شکل ، با یک هسته و دو تاژک ، باعث کم خونی ، انسداد رگها و عامل بیماری خواب ( (sleeping dieaseseاست زالو این انگل را منتشر می کند .

 

12. تریپانوزوما : انگل خونی ، یک تاژک ، باعث رنگ پریدگی آبششها و بی حسی می شوند درمان ندارد و باید از ورود زالو جلوگیری کرد .

 

13. ایکتیوفتیریوس ( عامل بیماری دانه سفید ) : بدن پوشیده از مژه ، کروی ، هسته کمی خمیده و هلالی ، انگل درون پوستی گرمابی و سردابی ، معادل دریائی این بیماری cryptotation irritans است ، مراحل زندگی شامل : ۱ – تروفونتها ( تروفوزوئیتها ) از پوست و آبشش تغذیه می کنند ( شکل عفونی ) ۲ – میزبان را ترک می کنند ۳ – دیواره ژلاتینی دور خود ایجاد می کنند ۴ – ایجاد تومیت ۵ – تومیت تبدیل به تروفونت می شود  ۶ – با ایجاد کیست به بدن ماهی می چسبد .

 

۱۴٫چیلودنلا : مژه دار ، سردابی ، آب شیرین ، با مژه غیر یکسان ، بیضوی و با دو هسته ، انگل خارجی ( پوست ) ، معادل دریائی آن blooklynella است .

 

۱۵٫سیکلوپس میزبان واسط لیگولابوتریوسفالوس ، گاماروس میزبان واسط آمفی لینا ، کرم توبیفکس میزبان واسط  میکسوسوما سربرالیس ، لاکپشت و قورباغه حامل لرنه آ ، زالو حامل تریپانوزوما و کریپتوبیا می باشد .

 

16. تریکودینا ( عامل بیماری تریکودینازیس ) : تک یاخته مژه دار با دوهسته کروی نعلی شکل ، درماهی ایجاد لکه سفید ، ریش ریش شدن باله ها می کند ، زیر فلسها پرخون است .

 

17. glugea این انگل در لایه زیر مخاطی روده یافت می شوند ، در اسبله و سوف گونه glugta tisae در میگو aymasma penaei و در ماهیان خاویاری گونه coconema sutci موجود است این انگل در میگو و ماهیان خاویاری در داخل تخمها قرار می گیرند و تخمها را شیری رنگ دیده می شوند .

 

18. polypodium hydriform : انگل مرجانی شکل ، انگل تخمهای ماهیان خاویاری ، بین غشا و زرده جایگزین می شود ، تخمکهای آلوده بزرگتر و روشنتر دیده می شوند .

 

19. میکسوبولوس ( عامل بیماری چرخش یا بیماری دم سیاه ) : بیماری مراحل اوله تغذیه ، عفونت شدید در آزاد ماهیان ، بطور مستقیم از راه دهان و از طریق توبیفکس منتقل می شود

 

20. ژیروداکتیلوس : کرم قلابدار پوست ، بیضی شکل ، در قسمت انتهای بدن بادکش و یک جفت قلاب بزرگ مرکزی و ۱۶ قلاب کوچک در دور ان دارد ، زنده زا و دارای ۳ جنین است

 

21. داکتیلوژیروس : کرم قلابدار آبشش ، تخمگذار، دارای دو جفت چشم در سر ، بیشتر بچه ماهیان را مورد حمله قرار می دهد ، نوزاد انگل در آب و بدون میزبان بعد از ۲۴ ساعت می میرد .

 

22. دیپلوزون ( diplozoon patadoyum ) : انگل دوقلو ، در آبشش ، ۴ جفت بادکش دارد قلابها به صورت گیره

 

23. دیاکوبوتریوم : ۳ جفت بادکش دارد.

 

24. نیتزشیا ( nitzschia ) : انگل آبشش ماهیان خاویاری

 

25. کرمهای پهن برگی شکل ( دیژن ) :قلاب ندارند ، ۲بادکش دماغی و شکمی دارند ، در نوزادی خطر بیشتری دارند

 

26. دیپلوستوموم ( عدسی چشم ) ، پوستو دیپلوستوموم (در پوست و به صورت دانه سیاه ) ، نئو دیپلوستوموم (، که از طریق خون وارد روده ، کبد و طحال شده و ایجاد دانه مرواریدی می کند  ) .

 

27. برای پیشگیری از دیپلوستوموم از واکسن ، آپوس و انگل nosema می توان استفاده کرد.

 

28. سانگونیکولا : بیشتر در رگهای خونی کوچک آبشش و بویژه در بین پیاز آئورتی و آبشش قرار گرفته و همان جا تخمریزی می کنند ، میراسیدیوم ها از رگها خارج و به داخل اب آمده و دنبال حلزون بعنوان میزبان واسط میگردنند .

 

29. آمفیلونیا : انگل پهن غیر بند بند ، در محوطه شکمی ماهیان خاویاری ، موجدات بنتیک مانند mysis و بعضی از سخت پوستان به عنوان میزبان واسط عمل می کنند .

 

30. انگل pseudotracheliastres  stlatus شبیه لرنه آ بوده و در تمام انواع ماهیان خاویاری وجود دارد و سر انگل ستاره ای است .

 

31. کرمهای پهن نواری شکل (cectod ) : بصورت بالغ انگل داخلی مهره داران ، بدن سفید بند بند نواری دارند ، دارای بادکش و چنگک ، میزبان واسط اولیه کرم های کم تار ، میزبان واسط دوم ماهی می باشد ، دستگاه گوارش ندارند .

 

32. بدن خانواده کاریوفیلیده بون بند می باشد .

 

33. میزبان اول بوتریوسفالوس سیکلوپس است

 

34. میزبان اول خاویوز کرم توبیفکس است .

 

35. سیانوسفالوس : در استخرهای خاکی قزل آلا را آلوده می کنند ،

 

36. دیفیلوبوتریوم :میزبان اول چند نوع دیاتوموس و سیکلوپس ، میزبان دوم ماهیان آب شیرین و میزبان نهائی انسان و سگ است . دیفیلیوبوتریوم لاتوم در محوطه شکمی قرار می گیرد . سیر زندگی ( لیگولا ، دیفلیوبوتریوم ، شیستوسفالوس ، دی گراما ) : ۱ – تخم خارج شده از تخم ( کوری سیدیوم ) ۲- وارد بدن سیکلوپس شده و تغییر شکل می دهد ( پروسرکوئید ) ۳-ماهی سیکلوپس را می خورد ۴ – نوزاد انگل روده را سوراخ کرده و وارد محوطه شکمی می شود ( پلروسرکوئید ) ۵ – به عضلات می رود ۶ – در صورت ورود به بدن پرنده بالغ می شود .

 

37. سیر زندگی بوتریوسفالوس مانند فوق است ولی چون دو میزبانه است مرحله پلروسرکوئید ندارد و بلوغ داخل روده ماهی صورت می گیرد .

 

38. تریپانورهینکا trypanorhyncha : میزبان واسط اول سخت پوستان ، میزبان دوم ماهیان استخوانی و میزبان نهائی ماهیان غضروفی هستند .

 

39. آکانتوسفالها یا کرمهای خارسران : انگل داخلی لوله گوارش مهره داران ، نر و ماده از هم جدا ، فاقد دستگاه گوارش و گردش خون ، میزبا ن واسط سخت پوستان ، ایجاد کم خونی ، اگزوفتالمی ، ایجاد مایع زرد در روده می کنند .

 

40. آرگولوس : انگل خارجی ، بیشتر به زیر باله ها می چسبد ، بر روی گیاهان تخمریزی می کند ،

 

41. آپوس در محیط اسیدی قادر به زندگی نمی باشد .

 

42. بیماری آبشش تغذیه ای : کمبود اسید پانتوتنیک

 

43. کمبود بیوتین : بیماری لعاب آبی که بیشتر آبششها را فرا می گیرد .

 

44. کمبود ویتامین b12 : ایجاد کم خونی

 

45. دژنرسانس چربی کبد ( ( lipoidosi: استفاده از اسید چرب اشباع و غذای مانده در فصل سرد در قزل آلا که ایجاد اگزوفتالمی ، مدفوع آبکی ، پوست تیره ، تورم کبد ( بدون خونریزی ) می کند .

 

46. سیروز کبدی ( هپاتوم ) : استفاده از غذای مانده که بخصوص در آن آرد دانه پنبه و بادام زمینی در آن باشد که سم سم آفلاتوکسین در این امر موثر است .

 

47. کمبود تریپتوفان : نرمی استخوان ، تغییر شکل عمودی ستون فقرات ( lordose ) و افقی                ( scoliose )

 

48. قارچ ایکتیوفونوس : درون احشائی ، از طریق خوردن وارد خون می شود و ازخون به تمام اندامها می رود ، از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود ،

 

49. بیماری قارچی برانکیومایکوزیس ( نکروز آبششی ) : بیشتر در کپور ماهیان بخصوص در فصول گرم ، قارچ اجباری ، b.demigranus در آبشش و b.sanguini بیشتر در رگها قرار می گیرند .

 

50. قارچ فوزاریوم : در میگوها ، ماهیان جوان بالغ ، و قارچ لاژیندیوم در دوران لاروی ایجاد تلفات می کند .

 

51. : vhs رابدوویروس ( اگتود ) ، از دوران انگشت قدی به بالا رخ می دهد ، در نوزادان و مولدین وجود ندارد ، بوسیله آب ، وسایل تخم کشی ، مولدین و ماهی منجمد منتقل می شود ، ( ازراه مولدین و خوراکی منتقل نمی شود !#  در حالت مزمن خونریزی نداریم ، درمان ندارد

 

52. ipn : بیرنا ویروس ( رئو ویروس ) ، بچه ماهیان بزرگتر ( ماهیان جوان تازه به تغذیه افتاده ) را آلوده می کند ( کیسه زرده باعث مقاومت می شود ) انتقال از طریق آب و تخمها، مایع تخمدانی ، تماس مستقیم ، علائم : تورم شکم ، مخاط سفید در روده که مایع صفراوی ندارد و در روده غذا نیست و مدفوع به صورت رشته ای ، خونریزی در زوائد باب المعده ، کبد و طحال کم خون ،

 

53. ihn : رابدوویروس ، دوران اولیه زندگی ( کمتر از ۲ ماه )، علائم : شبیه ipn ولی شدیدتر اما پیشگیری راحتر است به گرمای بالای ۱۵ درجه حساس است ، انحنای ستون فقرات، اندام رنگ صفرا می گیرد 

 

54. در بیماری ویروس گربه ماهی ccvd اگر آب را سرد کنیم بیماری بروز نمی کند .

 

55. آلودگی با هرپس ویروس : مخصوص مولدین کم سن ، بیشتر در پائیز

 

56. pen : گلبولهای قرمز می میرند ، در ماهین دریائی

 

57. در pen گلبولهای قرمز ازبین می رود ولی در ihn بافت خونساز کلیه و طحال دچار مردگی می شوند .

 

58. نکروز پوستی – قرحه ای ( udn ) : عامل بیماری نامشخص ، بیشتر در ماهیان آنادروم و کاتادروم ، در آبهای سرد

 

59. اریدوویروس (id ) : در ۳تا ۴ماهگی آزاد ماهیان ، باعث آلودگی ماهی با سیتوفاگها و فلکسی باکتریها می شود ، ایجاد تورم در پرده غشاء مغز ، اسکولیوزیس و لوردوزیس و زخمهای بر روی سر می کند ، توسط مولدین منتقل می شود .

 

60. اگر بیماری از مولدین منتقل شود ( انتقال عمودی ) و اگر از یک ماهی به ماهی دیگر ( انتقال افقی ) است

 

61. ویرمی بهاره کپور ( svc ) : در بهار ، ماهیان انگشت قد ، رابدوویروس کارپیو ، توسط انگلها ، زالو و آرگولوس منتقل می شود ، تجمع در خروجی ، کم خونی ، آب آوردگی شکم ، تیرگی رنگ که نوع حاد درمان ندارد

 

62. تورم سرخ پوست کپور ec ( شکل مزمن ) : زخمهای جلدی بخصوص نزدیک باله مخرجی  ، ادم ، قرمزی گنادها ، مسری .

 

63. انگلی به نام sphae rospora بیماری شبیه التهاب کیسه شنا ایجاد می کند .

 

64. آبله کپور : carp poxهرپس ویروس ، تاولهای سفید یا صورتی در بدن

 

65. سپتی سمی هموراژیک ویروسی ماهی امور ( ggr ) : در ماهیان قد انگشتی تا یک سالگی ، در تابستان ، خونریزی شدید در بدن

 

66. بیماری باکتریائی آبشش ( b.g.d ) : بعلت نامساعد بودن عوامل محیطی ( مثل کاهش ph ، افزایش اوره و باکتری سیتوفاگها و فلکسی باکتریها بوجود می آید ، علائم : تورم و پرخونی آبششها ، چسبیده و سیخ شدن فیلامنتها .

 

67. کولومناریس ( بیماری زخمهای زرد ) : در اثر سیتوفاگا کلومناریس

 

68. بیماری ساقه دمی (بیماری آبهای سرد ) : در اثر سیتوفاگا پیسگروفیلا در ابهای زیر ۱۰ درجه از راه پوست وارد عضلات و بافت پیوندی می شود که بیماری از بالچه چربی شروع شده و بعد تمام ساقه دمی را در بر می گیرد .

 

69. پوسیدگی باله : در دوره پرواری بوجود می آید ، در اثر آئروموناس هیدروفیلا در باله شنا ایجاد لکه سفید کرده که بعد تمام باله را فرا گرفته و بین شعاعها را از بین می برد .

 

70. طاعون اردک ماهیان : دربهارو در دوره تخمریزی در اثر aeromonas liquefaciens بوجود می آید که ایجاد ادم ، زخم وسیع در بدن می کند .

 

71. بیماری دهان قرمز قزل آلا ی رنگین کمان : آئروموناس لیکفانسیس اطراف دهان و فک فوقانی و پوست را قرمز و ملتهب می کند ، قسمت انتهائی روده ملتهب و دارای مایع خونی است و مخرج بیرونزدگی دارد .

 

72. یرسینا روکری در فک پائین ایجاد التهاب می کند ( دهان قرمز روده ای ) ، دارای واکسن است ، افزودن ویتامین c ، تتراسایکلین و کاهش دما در درمان بیماری موثر است .

 

73. سپتی سمی هموراژیک ویروسی : بیماری ثانویه ، عاملش آئروموناس ( هیدروفیلا و پونکتاتا ) و عامل اصلی رابدوویروس کارپیو است .

 

74. بیماری قرحه ( ulcer d. ) : عفونی و جلدی ، مخصوص قزل آلای رنگین کمان ، در اثر هموفیلوس پیسکیوم ( hemophilus piscium ) کورکهای در سطح بدن بخصوص در بچه ماهیان ایجاد می کند ، علائم داخلی خاصی ندارد ، فقط روپوست دچار هیپرپلازی می شود .

 

75. فرونکلوزیس یا کورک آزاد ماهیان : آئروموناس سالمونیده ، عفونت خونی ، حرارت مطلوب زیر ۲۲ درجه ، باکتری گرم منفی

 

76. میکسوسوما سربرالیس : در مغز میانی قرار گرفته و بر سیستم تولید رنگ اثر می گذارد .

 

77. انگل تراکلیاسیستیس فقط سیاه ماهی را مورد حمله قرار می دهد .

 

78. بیماریهائی که علامت خاصی ندارند پاتوگنومیک می گویند .

 

79. emeria در زمستان برای کپور ایجاد مشکل می کند .

 

80. در ph قلیائی اسپور cnidospora باز شده و می توان آنها را نابود کرد .

 

81. اندام جفتگیری نماتودها ، اسپیکول نام دارد .

 

82. diclybothridae : یک جفت گیره بادکشی ، انگل آبشش ماهیان خاویاری

  

83. سستودها دارای بدن بند بند اند ، به هر بند پروگلوتید گویند ، به سر scalex و به بقیه بدن strobila گویند . لیگولا ( بند غیر واقعی دارد ) در محوطه شکمی کلمه ،  bothrimonus , eubothrium  در ماهیان خاویاری وجود دارد .

 

84. سستودهااز زنجیره غذائی وارد می شوند و در ماهیان مسن بیشتر دیده می شود

 

85. دما عامل محدود کننده پراکنش لرنه آ می باشد بر هچ شدن لرنه آ تاثیر ندارد اما با هچ کوپی پودید رابطه مستقیم و با سیکل زندگی آن رابطه معکوس دارد .

 

86. جنس tracheliastes ( از خانواده لرنه آ ) در سیاه ماهی و جنس pseudo tracheliastes در ماهیان خاویاری موجود است .

 

87. از نماتودهای معروف در ماهیان خاویاری آنیزاکیس است و استروژیلیدکس روی نوزاد گاوماهیان اثرمی گذارد و cystoopsis acipenseris در ماهیان خاویاری ایجاد کیست می کند .

 

88. در قزل آلا کمبود لیزین و اسید لینولئیک باعث پوسیدگی باله ، کمبود متیونین و روی باعث کاتاراکت ( کوری ) و کمبود تریپتوفان و ویتامین c باعث انحراف ستون فقرات و کمبود اسید پانتوتنیک باعث هیپرپلازی آبششها و وجود سم آفلاتوکسین سبب هپاتوم کبد می شود .

 

89. باکتریهای دستگاه گوارش در تابستان بیشتر از زمستان و و در روده بیشتر از زوائد باب المعده است .

 

90. vibrio و فلکسی باکتر ماریتیموس ( fle . maritimus  ) مخصوص آب شوراند .

 

91. saprophitic pathogen در هنگام و پس از مرگ سبب فساد ماهی می شوند .

 

۹۲. کلومناریس : عامل آن باکتری فلکسی باکتر کلومناریس است ، وجود آهن و کلسیم و دمای بالای ۱۵ درجه سانتیگراد بیماری را تشدید می کند . سپتی سمی نیز ندارد

 

93. بیماری ادواردیوزیلا : عامل آن فلاویو باکترها هستند که گربه ماهیان دیده می شود .

 

94. ویبریوز : باکتری گرم منفی ، سم آندوتوکسین بعد از مرگ باکتری ترشح می شود که باعث تخریب گلبولهای قرمز ( آنمی ) می شود و آهن را نیز از گلبولهای قرمز جذب می کند ، باکتریها با آنزیم پروتئاز خود پروتئینها را حل می کنند ، وجود مس بیماری را تشدید می کند و بیشتر در ماهیان جوان و روی دستگاه گوارش آنها اثر دارد .

 

95. در سپتی سمی باکتریائی خونریزی در عضله نداریم ولی در سپتی سمی ویروسی خونریزی در همه اندامها مشاهده می شود .

 

96. سپتی سمی هموراژیک ماهی علفخوار : عامل آن رئو ویروس است و در دمای ۲۵ –۲۰ درجه سانتیگراد فعال است .

 

97. در ipn روده رنگ صفرا را نمی گیرد ولی در ihn روده رنگ صفرا را به خود می گیرد . در ipn شنای غیر عادی ، مارپیچی و سقوط به کف داریم ولی در ihnنداریم .

 

98. افزایش سرب : ماهی با علامت تنگی نفس شدید می میرد ، بدن پوشیده از قشر لعابی نازک که + محلول رقیق سولفات آمونیوم سیاهرنگ می شود مقدار مجاز حداکثر ppm 5

 

99. افزایش روی : اختلالات عصبی ، عدم تعادل و شنای مارپیچی و عوارض تنفسی

 

100. طاعون سرخ : عامل ان ویبریو انگلاریوم ، در ماهیان آب شور ، از راه زخم ،تماس و خوراکی منتقل می شود . واکسن دارد .

 

101. بیماری ویروسی آزاد ماهیان اقیانوس ارام : مترادف ihn ، در ۶-۵ ماهگی و در اواخر بهار رخ می دهد . علائم : روده قرمز ، تورم شکم ، در زیر ۱۳ درجه سانتی گراد محو می شود .

 

102. udn ( نکروز پوستی قرحه ای ) : عامل ناشناخته ، در آزاد ماهیان تخمگذار ، در جوانها رخ نمی دهد ، علائم : نکروز مناطق بدون پوست ، ضایعات داخلی ندارد

 

103. بیماری ویروسی نوزاد اردک ماهی ( pfvd ) : رابدوویروس ،

 

104. برخلاف تمام بیماریهای ویروسی در بیماری ویروسی گربه ماهی ، آسیب در لوزالمعده دیده نمی شود

 

105. بیماری ویروسی لنفوسیستیس (جرب ) : ایریدوویریده

 

106. صفات اختصاصی بسیاری از آلودگیهای گرم منفی : در معده مایع آبکی و در روده مایع زرد رنگ

 

107. بیماری باکتریائی کلیه ( bkd ) : عامل بیماری کورینه باکتریوم و رنی باکتریوم ، در زیر ۱۰ درجه و کمتر ،

 

108. سل ماهی ( مایکو باکتریوزیس ) : عامل مایکو باکتریوم باکتریوم ( گرم مثبت و اسید دوست ) ، درمان ندارد

 

109. آ لودگی با فلاوباکتری ها :عاملش مایکوباکتریوم و گرم منفی ، به دو صورت ۱- سپتی سمی با خونریزی کامل ۲ – گرانولوماتوز مزمن با جراحاتی شبیه سل

 

110. آلودگی با پاستورلاها :پاستورلاسیدا، گرم منفی ، سپتی سمی ، ۱ – سپتی سمی حاد ۲- سپتی سمی مزمن ( شبیه سل در کبد کلیه و طحال )

 

111. هر زئوسپور ، قارچ ساپرولگنیا دو مژه دارد